Mısır’ın denizlere erişimi, savunma alanında orduyu geliştirme konusunda önemli adımlar atmasını sağlamaktadır. Bu bağlamda, donanmanın geliştirilmesi, yeni teknolojik ekipmanların kullanımı ve çeşitli ülkelerle iş birliğinin genişletilmesi öncelikli hedefler arasında yer almaktadır. Çin ile ilişkilerin genişletilmesi de donanmanın geliştirilmesi için yeni fırsatlar sunmaktadır. Çin, deniz gücü açısından Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra dünyanın en güçlü ülkesi olarak kabul edilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerin biraz karmaşık olduğu ve Amerika Birleşik Devletleri’nin ana çıkarlarının Körfez Ülkeleri’ne yönelik olduğu göz önüne alındığında, bu alanda Çin ile kapsamlı çalışmalar yürütülebileceği söylenebilir.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Çin’in ekonomik ve sosyal kalkınma dahil olmak üzere çeşitli alanlarda Mısır ile iş birliğini derinleştirmeye ve daha fazla Çinli şirketin bu ülkeye yatırım yapmasını teşvik etmeye hazır olduğunu söylemiştir. 2014’ten itibaren Mısır-Çin ilişkileri, son on yılda “altın on yıl” olarak nitelendirilmiştir. Özellikle, 2024 yılında tarafların resmi toplantıları sırasında bu konuda imzalanan “Ortak Bildiri” bunun açık bir göstergesidir. Ortak Bildiri, 2024-2028 döneminde ekonomi, ticaret, siyaset, insani yardım ve teknoloji dahil olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliğinin genişletilmesini öngörmektedir. Mısır-Çin Dostluk Derneği Başkan Yardımcısı El Hefni, “Kahire ve Pekin’de tüm bölgesel ve uluslararası durumlarda ilişkileri sürdürme ve koordinasyon sağlama kararlılığı” olduğunu ve son on yılda ilişkilerin yüksek düzeyde gelişmesinin önümüzdeki on yılda da devam edeceğini söylemiştir.
Diplomatik ilişkiler çerçevesinde, ikili ilişkilerde gelişme eğilimleri görülmektedir. Bu ilişkilerin kapsamının genişlemesi, savunma ve güvenlik alanında da belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, ABD ile ilişkilerde ortaya çıkan zıt noktalar, Mısır hükümetini doğuya doğru işbirliği yapmaya daha da teşvik etmektedir. Öte yandan, Çin’in savunma sanayisinin gelişimi ve bu alanda çeşitli yüksek teknolojili sistemlerin üretimi, işbirliği alanının daha da genişletilmesi için koşullar yaratmaktadır. Mısır savunma sanayisindeki birçok savaş uçağı ve diğer savaş ekipmanının hizmet ömrünün sonuna gelmesi, Mısır’ın Çin ile savunma iş birliğini derinleştirmesinin önünü açacak bir başka faktör olarak değerlendirilebilir.
Son yıllarda iki ülke arasındaki güvenlik ilişkilerinin genişlediğini görmek mümkündür. Özellikle 2024 yılında, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun bir parçası olan Çin Donanması, Akdeniz’de Mısır Donanması ile ortak deniz tatbikatları gerçekleştirmiştir. Mısır, donanmasının etkinliğini artırmak için Çin yapımı Type 039A denizaltıları satın almak üzere ciddi görüşmeler yürütmektedir. Ayrıca, Mısır donanması şu anda Çin tarafından tedarik edilen dört adet Type 033 (Romeo sınıfı) denizaltıyı kullanmaktadır. Uzun bir hizmet süresinin ardından, bu denizaltıların daha gelişmiş Çin yapımı denizaltılarla değiştirilmesi planlanıyor. Mısır, Type 039A denizaltılarının satın alınmasına ek olarak, güçlü teknoloji transferi ve yerelleştirme anlaşmalarına da imza atarsa, bu sadece ülkenin savunma sanayi altyapısını güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda Mısır Donanması’nın savaş kabiliyetlerini de önemli ölçüde artıracaktır. Bu adım, Mısır silahlı kuvvetlerinin modernizasyonunun ana hedeflerinden biri olarak değerlendirilebilir.
İki ülke arasında askeri tatbikatlar 2025 yılının Nisan ayında hayata geçirilmiştir. Mısır ve Çin, Mısır hava sahasında ilk ortak askeri tatbikatları olan “Medeniyet Kartalları 2025”i gerçekleştirerek savunma işbirliğinin en önemli öncelik olduğunu bir kez daha belirtmişlerdir. Çin-Mısır ikili tatbikatında, Çin’in J-10 çok rollü savaş uçağı Mısır tarafının dikkatini çekmiştir.
Sonuç
Çin’in küresel bir süper güç olarak konumu ve Mısır’ın Arap dünyası ve Afrika’da bölgesel bir güç olarak konumu, iki ülkenin ortak çıkarlarının gerçekleştirilmesi için elverişli bir ortam yaratmaktadır. Çin’in şu anda Mısır’da kalıcı bir askeri varlığı olmamasına rağmen, analistler, özellikle Süveyş Kanalı Ekonomik Bölgesi’ndeki ekonomik ve lojistik entegrasyonunun, gelecekte daha resmi bir güvenlik işbirliğinin önünü açabileceğine inanmaktadır.
Mısır’ın 2018 yılında Çin’in Wing Loong insansız hava araçlarını ve bunlara eşlik eden Blue Arrow-7 lazer güdümlü füzeleri Hava Kuvvetleri’ne dahil etmesinden bu yana savunma işbirliği ilerleme kaydetmiştir. Sonuç olarak, önümüzdeki yıllarda yapılacak üst düzey müzakereler sonucunda Çin’in J-10 çok rollü savaş uçağı ve Type 039A denizaltılarını envanterine ekleyeceği öngörülebilir.
