Donald Trump, 45. Başkanlık döneminde yaşadığı azil süreci, Kongre Baskını sonrası gelişen olaylar ve çeşitli yargı süreçlerinin ardından, 2024 seçimlerinde Demokrat rakibi Kamala Harris’i geride bırakıp, Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte 20 Ocak 2025 tarihinde göreve yeniden başlamıştır. Trump’ın 47. Başkanlık kampanyasında, SpaceX, Tesla, X (eski Twitter) ve The Boring Company gibi şirketlerin sahibi olan dünyanın en zengin iş insanı Elon Musk’ın önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Musk, özellikle sosyal medya platformu X’i kullanarak ifade özgürlüğü vurgulamış ve Trump’ın kampanyasına etkin bir destek sağlamıştır.
Musk, Trump’ın seçim kampanyasında, ekonomik liberallik çerçevesinde kamu harcamalarının kısılması, federal mali açığın azaltılması ve bürokrasinin azaltılması gibi vaatlerle dikkat çekmiştir. Geleneksel ekonomik ve politik söylemlerden farklı olarak yenilikçi bir yaklaşım benimseyen Musk’ın, yeni Trump yönetiminde önemli bir pozisyona sahip olacağı ifade edilmiştir. Bu kapsamda, Musk’ın 20 kişilik bir ekip ile birlikte Hükümet Verimliliği Bakanlığında (Department of Government Efficiency) görev yapacağı belirtilmiştir.
Kamu Harcamalarının Kısılması
İkinci Trump yönetimi, kamu harcamalarını azaltmayı hedefleyen bir politika izleyeceğini belirtmiştir. Kamu harcamalarının kısılmasına yönelik plan, hükümetin verimliliğini artırma, bütçe disiplinini sağlama ve vergi mükelleflerine daha iyi hizmet sunma hedeflerini içermektedir. Özellikle, bürokratik süreçlerin sadeleştirilmesi ve kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması konuları ön plandadır. Kamu harcamalarının kısılması, Trump’ın yemin töreninde belirttiği ekonomik büyümeyi destekleyecek şekilde yatırımlara kaynak aktarımı açısından da bir öneme sahiptir.
“Amerika bir kez daha üretim yapan bir ülke olacak ve hiçbir üretim ülkesinin sahip olamayacağı bir şeye sahip olacağız: Dünyadaki hiçbir ülkenin sahip olamayacağı kadar büyük miktarda petrol ve gaza sahip olacağız.” Donald Trump, 20 Ocak 2025
DEI (Diversity, Equality, Inclusion / Çeşitlilik, Eşitlik, Kapsayıcılık) Harcamaları
Donald Trump’ın 47. Başkanlık döneminde, çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık programlarına yönelik harcamalarda önemli kesintiler planlanmıştır. Bu programların etkisinin sınırlı olduğu ve maliyetlerinin faydalarını aştığı yönündeki düşünceler, Trump yönetiminin bu kararı almasında etkili olmuştur. BBC’nin haberine göre Apple gibi şirketler DEI programlarını devam ettirmeyi savunurken Meta, McDonalds ve Walmart gibi şirketler DEI programlarını kapattı ya da etkisini azaltmıştır.
DEI harcamalarındaki kesintiler, kamu sektörü ve sivil toplum örgütleri arasında farklı tepkilere yol açmıştır. Destekçiler, bu adımı mali disiplin ve kaynak verimliliği açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendirirken, eleştirenler toplumsal eşitsizliklerin artabileceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.
“Anayasa ve Amerika Birleşik Devletleri yasaları tarafından bana Başkan olarak verilen yetkiye dayanarak, aşağıdakiler emredilmiştir:
Bölüm 1. Amaç ve Politika.
Biden Yönetimi, havayolu güvenliğinden orduya kadar uzanan alanlarda, Federal Hükümetin hemen hemen her alanına “çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık” (DEI) adı altında yasadışı ve ahlaksız ayrımcılık programları dayattı. … Bu planların kamuoyuna açıklanması, muazzam bir kamu israfı ve utanç verici bir ayrımcılığın göstergesidir. Bu bugün sona eriyor. Amerikalılar, her insana eşit onur ve saygıyla hizmet etmeye ve değerli vergi mükellefi kaynaklarını yalnızca Amerika’yı harika yapmak için harcamaya kendini adamış bir hükümeti hak ediyor.”
20 Ocak 2025 tarihli “Radikal ve İsrafçı Hükümet DEI Programlarını ve Tercihlerini Sonlandırmak” başlıklı ABD yürürlük kararı
Bu karar Trump yönetiminin DEI harcamalarına yönelik politikalara karşı oluşunu, kaynakların tahsisi ve verimliliği artırmayı amaçlayan bir yaklaşımı temsil etmektedir.
Bakanlık tarafından “İlerleme” şeklinde atılan ABD Personel Yönetimi Ofisi’nin Çeşitlilikle İlgilnen Görevliler Yönetim Kurulu web sayfası, Trump’ın yönetime geldiği gün itibariyle silindiğine ilişkin tweet. Kaynak: x.com/doge
Kripto Para ve Meme Yansıması
ABD Hükümet Verimliliği Bakanlığı Websitesi, doge.gov. web sitesinde “İnsanlar büyük bir değişim için oy verdi” yazısının altında Dogecoin’in sembolü olan Shiba Inu yer almaktadır.
İnternet kültüründe meme olarak bilinen, herkesin ortak olarak anlayabileceği ve bir olayın vaziyetini anlatan güldürü unsurları, Musk tarafından kendi X adresinde çokça paylaşıldı. Memeler, internet kültüründeki iletişim biçimlerinden biri olarak sadece kültürel değil, aynı zamanda ekonomik bir boyut da kazanmıştır. Kriptoparaların ortaya çıkışı ve herkesçe kriptopara çıkarılabilmesi bu kültürel bağlantının ekonomik bir forma bürünmesine olanak tanımıştır. Özellikle memecoin adı verilen kripto varlıklar, internet kullanıcıları arasında hızla popülerleşmiş ve bu olgunun en çarpıcı örneği Dogecoin olmuştur. Dogecoin, 2013 yılında bir Reddit gibi çeşitli platformlarda ünlü olan Shiba Inu cinsi bir köpeğin popülerleşmesinin ardından olarak ortaya çıkmasına rağmen, kısa sürede büyük bir yatırımcı kitlesi elde etmiştir ve günümüzde 56 milyar dolarlık bir piyasa değerine sahiptir.
Dogecoin’in kısaltması ‘‘DOGE’’ ABD Hükümet Verimliliği Bakanlığı’nın (Department of Government Efficiency) baş harfleriyle örtüşmektedir.
“Medeniyetin geleceği sizin sayenizde güvence altına alındı. Nihayet güvenli şehirlerimiz güvenli sınırlar, mantıklı harcamalar olacak. Temel şeyler. Ve DOGE’yi Mars’a götüreceğiz!” Elon Musk, 20 Ocak 2025
Dogecoin’in bir bakanlık olan DOGE ile bağlantısı, memecoin’lerin ekonomik ve politik sistemlere yönelik internet kültürüne de değinen bir yorum sunduğunu düşündürmektedir. Bu durum, ekonomik ve politikanın dinamiklerinin Trump’ın ikinci başkanlık döneminde nasıl olacağını da göstermektedir.
Kaynakça
Al Jazeera. (2025, January 20). Donald Trump inauguration as US President 2025: Live updates. Retrieved January 21, 2025, from https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2025/1/20/donald-trump-inauguration-us-president-2025-live
CNN. (2025, January 13). Apple and DEI: How the company is influencing change. Retrieved January 21, 2025, from https://edition.cnn.com/2025/01/13/business/apple-dei-companies/index.html
NPR. (2025, January 20). Trump inaugural address: Key moments. Retrieved January 21, 2025, from https://www.npr.org/2025/01/20/g-s1-43759/trump-inaugural-address-key-moments
The White House. (2025, January 20). Reforming the federal hiring process and restoring merit to government service. Retrieved January 21, 2025, from https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/2025/01/reforming-the-federal-hiring-process-and-restoring-merit-to-government-service/
The White House. (2025, January 20). Reevaluating and realigning United States foreign aid. Retrieved January 21, 2025, from https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/2025/01/reevaluating-and-realigning-united-states-foreign-aid/
Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve UDİAD’ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.
